Fractie en Frictie

Reorganisaties brengen soms diffuse organisaties voort. Het is niet meer duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is. Er is een gebrek aan roldifferentiatie. Iedereen doet alles wat volgens de wet van de afnemende meeropbrengst leidt tot iedereen doet niets. Tel daar de stress die de reorganisatie met zich meebrengt bij op en er is een vruchtbare voedingsbodem ontstaan voor conflicten. Wanneer er ruzie is, kan mediation soelaas bieden. Omdat een externe mediator geen mandaat heeft om te beslissen en geen bevoegdheid om de beslissing uit te voeren, zal hij of zij zich opstellen als procesbegeleider. Een mediator helpt het conflict verhelderen en biedt ondersteuning bij het vlot trekken van een vastgelopen communicatie. In dit blog drie perspectieven op mediation.

Een systemisch perspectief

Het helpt als conflictpartners begrijpen hoe hun conflict is ontstaan. Vaak zijn de problemen die zij met elkaar hebben niet eens zo verschillend van de problemen binnen het organisatiesysteem waarvan zij deel uitmaken. Er kan sprake zijn van onduidelijke en overlappende taken en bevoegdheden (ordening) of van verschil in opvattingen (balans) of van botsende persoonlijkheden (binding). Soms treden problemen met ordening, balans en binding gelijktijdig op. Een conflict staat dus niet op zichzelf, maar ontstaat in een grotere configuratie. Conflictpartners zijn opgelucht wanneer zij dat realiseren en in die opluchting is de eerste toenadering mogelijk.

Een lerend perspectief

Bovenstaande analyse ontslaat conflictpartners niet van persoonlijke verantwoordelijkheid. Over ordening worden afspraken gemaakt, naar verschil in opvatting wordt diepgaand geluisterd en botsende persoonlijkheden zijn aanleiding om jezelf beter te leren kennen. De mediator draagt bij aan een veilige sfeer waarbinnen conflictpartners zich bewust worden van hun eigen aandeel in het conflict. De mediator heeft daartoe gespreksvaardigheid en ervaring ter beschikking, maar belangrijker is dat de mediator sterk genoeg is om kwetsbaar te zijn. Daarmee nodigt de mediator immers conflictpartners uit tot openheid en vertrouwen.

Een verander perspectief

Veranderingen kunnen aanleiding zijn tot conflicten, maar evenzogoed is een conflict aanleiding tot verandering. Wanneer we om allerlei moverende redenen langer in een onwenselijke situatie blijven, grijpen de fricties om ons heen. Misschien is voor jou de organisatie van na de reorganisatie nog maar een fractie van wat het is geweest. Er sluipt metaalmoeheid in. Zonder dat je het direct in de gaten had, zijn de panelen van het decor verschoven. Langzaam maar zeker krijg je het gevoel dat je een bijrol bent gaan spelen op het toneel van je eigen leven. Dan wordt het tijd om op reis te gaan en een ander theater te vinden. Ook uit elkaar gaan, kan een resultaat van mediation zijn.