Coachen, wat denk je zelf?

In het dorp waar ik sinds kort woon, gaat de nieuwe huisarts over de tong, want op consult krijg je steevast de vraag: wat denk je zelf dat je hebt? Dit gegeven leidt tot hilariteit, verontwaardiging en de bijnaam de ‘wat-denk-je-zelf-dokter’. De huisarts in de stad waar ik vandaan kom, was daarentegen persoonlijk beledigd als je hem vertelde wat je dacht dat je had. Je klachten vooraf googelen, wat ik altijd doe, was uit den boze. Toen ik uit mijn omgeving signalen kreeg dat ik niet goed hoorde, vroeg ik mijn dorpsarts, denkende te weten wat het euvel was, of hij wilde kijken of mijn oren verstopt waren. Dat was niet het geval. Vrienden vonden dat ik de verkeerde vraag had gesteld en daardoor mijn slechthorendheid niet was verholpen.

Janka Stroker, nu hoogleraar leiderschap in Groningen, deed in 2005 stof opwaaien met haar onderzoek waaruit bleek dat de meeste managers van zichzelf vonden dat ze een coachende leiderschapsstijl hadden, maar dat dat door het merendeel van de medewerkers niet werd herkend. Haar conclusie kwam overeen met mijn ervaring. Medewerkers die ik trainde, vertelden mij dat er drie opties waren wanneer ze hun baas een probleem voorlegden:

Je kwam met een probleem en die leek dan opgelost, maar even later stak het toch de kop weer op, zoals bij mijn wat-denk-je-zelf dokter

Je kwam met een probleem en je ging met drie extra problemen terug naar de werkvloer

Je kwam met een probleem en je baas liet je zien dat het probleem slechts een symptoom was van een onderliggend patroon. Kortom je leerde wat.

Managers die vallen in categorie drie hebben het begrepen. Medewerkers zelf zijn ook mondiger geworden en meer in staat om de vinger op de zere plek te leggen. Mijn slechthorendheid verdween overigens zodra ik een bril kreeg met sterkere glazen. Hierdoor kon ik beter de non-verbale gezichtsuitdrukking van mijn gesprekspartner zien en hem dus beter horen. Wie had dat gedacht, een bril om slechthorendheid op te heffen.